Dankbaarheid

Psalm 9 : 1

Ik zal met al mijn hart den HEER,
Blijmoedig geven lof en eer;
Mijn tong zal mijn gemoed verzellen,
En al Uw wonderen vertellen. 

Heel Psalm 9   Dit vers zingen

Samenzang Psalm 9   Tekst en beeld Psalm 9

Gekoppelde kernwoorden

Dankbaarheid

Loven van God

Overwinning (Dank voor - na rechtvaardige oorlog)

Paasfeest - opstanding

Predikant - prediking

Suggestie doorgeven >

Dankbaarheid

Dankbaarheid is een fundamentele houding in het christelijke leven. Het is een erkenning van Gods genade, goedheid en voorzienigheid in elk aspect van ons bestaan. De Bijbel spoort gelovigen herhaaldelijk aan om dankbaar te zijn, zowel in tijden van overvloed als in moeilijkheden. Ware dankbaarheid vloeit voort uit een hart dat begrijpt dat alles wat we ontvangen een gave van God is.

Bijbelse achtergrond

Dankbaarheid als reactie op Gods goedheid:

  • In Psalm 103:2 wordt opgeroepen: "Loof de HEERE, mijn ziel, en vergeet niet een van Zijn weldaden." Dit vers herinnert ons eraan dat dankbaarheid voortkomt uit het bewust herinneren van Gods zegeningen.
  • De Israëlieten werden opgeroepen om dankoffers te brengen (Leviticus 7:12-15) als uitdrukking van hun erkenning van Gods voorziening en trouw.

Dankbaarheid in het Nieuwe Testament:

  • Paulus moedigt gelovigen aan om in alles dankbaar te zijn: "Dank God in alles. Want dit is de wil van God in Christus Jezus voor u" (1 Thessalonicenzen 5:18). Dit wijst erop dat dankbaarheid niet afhankelijk is van omstandigheden, maar van een diep vertrouwen in Gods soevereiniteit.
  • Jezus Zelf dankte regelmatig, bijvoorbeeld bij het breken van het brood tijdens het laatste avondmaal (Mattheüs 26:27) en bij de opwekking van Lazarus (Johannes 11:41). Dit laat zien hoe dankbaarheid centraal stond in Zijn omgang met de Vader.

Gereformeerde traditie

De Heidelberger Catechismus benadrukt dankbaarheid als het motief voor het christelijke leven. Het hele derde deel van de catechismus is gewijd aan de dankbaarheid die voortvloeit uit de verlossing door Christus.

  • In Zondag 1 wordt de enige troost in leven en sterven beschreven: dat wij met lichaam en ziel het eigendom van Christus zijn. Deze troost leidt tot een leven van dankbaarheid​.
  • In Zondag 32 wordt gezegd dat goede werken voortkomen uit dankbaarheid en niet uit verdienste. Het leven van een gelovige moet een weerspiegeling zijn van dankbare gehoorzaamheid aan God.

Wat zeggen Matthew Henry en Kohlbrugge?

Matthew Henry benadrukt dat dankbaarheid niet alleen een plicht is, maar een voorrecht. Hij wijst erop dat dankbaarheid niet alleen naar buiten wordt getoond in woorden, maar ook in daden van gehoorzaamheid en aanbidding​.
Kohlbrugge benadrukt dat ware dankbaarheid alleen mogelijk is door het werk van de Heilige Geest, die ons hart opent om Gods genade te zien en Hem daarvoor te loven​​.

Geestelijke betekenis

Een leven van lof: Dankbaarheid is meer dan een incidentele uiting; het is een houding die het hele leven doordringt. Psalm 92:2 zegt: "Het is goed de HEERE te loven, en Uw Naam te bezingen, Allerhoogste."

Dankbaarheid en genade: Ware dankbaarheid begint met het erkennen van Gods genade in Christus. Efeze 2:8-9 zegt: "Want uit genade bent u zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit uzelf: het is de gave van God." Als we beseffen hoe groot Gods genade is, zal ons hart overvloeien van dankbaarheid.

Dankbaarheid in moeilijke tijden: Dankbaar zijn is niet beperkt tot momenten van voorspoed. In Filippenzen 4:6-7 spoort Paulus aan om in alle omstandigheden te bidden met dankzegging. Dit benadrukt dat dankbaarheid een daad van vertrouwen is, zelfs in lijden.

Praktische toepassing

  1. Wees bewust van Gods zegeningen: Neem tijd om na te denken over Gods voorzienigheid, zowel in kleine als grote dingen. Maak bijvoorbeeld een lijst van zegeningen waar u Hem voor kunt danken.
  2. Dank in gebed: Begin en eindig uw gebed met dankzegging. Eerbiedig God door Hem te loven voor Zijn daden en Zijn karakter.
  3. Leef in dankbare gehoorzaamheid: Laat uw dankbaarheid zien door een leven dat God behaagt. Zoals in Kolossenzen 3:17 staat: "En alles wat u doet met woorden of met daden, doe dat alles in de Naam van de Heere Jezus, terwijl u God en de Vader dankt door Hem."
  4. Deel uw dankbaarheid: Spreek uw dankbaarheid uit naar anderen. Dit versterkt de gemeenschap en geeft God de eer.

Conclusie

Dankbaarheid is een essentiële uiting van een levend geloof. Het herinnert ons eraan dat alles wat we hebben en zijn, voortkomt uit Gods genade en liefde. Een dankbaar hart is niet alleen een zegen voor onszelf, maar ook een getuigenis voor anderen. Zoals Psalm 136:1 zegt: "Loof de HEERE, want Hij is goed, want Zijn goedertierenheid is voor eeuwig!"

Houd stand! - Bijbelstudies over de wapenrusting van God

Heel mijn hart

Onderweg met Bonhoeffer

Aan Zijn voeten

Van slavendienst naar eredienst

Catechismus vraag 2 uitleg: drie stukken tot een zalig leven...

Catechismus vraag 32 uitleg: Maar waarom wordt gij een Chris...

Catechismus vraag 43 uitleg: Wat verkrijgen wij meer voor nu...

Catechismus vraag 64 uitleg: Maar maakt deze leer niet zorge...

De wet van Mozes en jij: dankoffer en zondoffer

Journalbijbel

Zij lacht Bijbel HSV

HSV-jongerenbijbel

Bijbel Dagelijkse Broodkruimels

Bijbel (HSV) met Psalmen - hardcover print