Algemeen
Over de berijmingen Digitaal schoolbord De Franse berijming Citaten (1) Citaten (2) De Nieuwe Psalmber... Niet-zingen is gev... Opinie
Onbekende psalmen Aangeboren muzikal... Psalmkeuze Populaire psalmen Aanpassen melodie Tips gezin, school... Moeilijke melodie&... Zingen bij Calvijn Gesprek over Onbek... Waak voor Wildgroei Discussie 1773 gez... Psalmberijming: ta... Ingezonden
Rubriek ingezonden Zingen van psalmen Geschiedenis Psalmen Meditatie over psa... Verantwoording Mee... Aanhef psalmen Theologie psalmen 1 Theologie psalmen 2 Tweestemmige Harmo... Studie berijmingen
Over Psalmen gespr... Over Psalmen gespr... Over Psalmen gespr... Over Psalmen gespr... Verder kijken
Ds. W. Pieters Catechisatieles
Catechismus vr. 6 Catechismus vr. 1 Catechismus vr. 2 Catechismus vr. 3 ... Catechismus vr. 10 Catechismus vr. 12 Catechismus vr. 13 Catechismus vr. 14 Catechismus vr. 15 Catechismus vr. 16 Catechismus vr. 17 Catechismus vr. 18 Catechismus vr. 19 Catechismus vr. 20 Catechismus vr. 21 Catechismus vr. 22 Catechismus vr. 23 Catechismus vr. 24 Catechismus vr. 25 Catechismus vr. 26 Catechismus vr. 28 Catechismus vr. 29 Catechismus vr. 30 Catechismus vr. 31 Catechismus vr. 32 Catechismus vr. 33 Catechismus vr. 35 Catechismus vr. 36 Catechismus vr. 39 Catechismus vr. 40 Catechismus vr. 42 Catechismus vr. 43 Catechismus vr. 45 Catechismus vr. 47 Catechismus vr. 49 Catechismus vr. 51 Catechismus vr. 52 Catechismus vr. 54 Catechismus vr. 55 Catechismus vr. 56 Catechismus vr. 57 Catechismus vr. 58 Catechismus vr. 59 Catechismus vr. 60 Catechismus vr. 61 Catechismus vr. 62 Catechismus vr. 63 Catechismus vr. 64 Catechismus vr. 65 Catechismus vr. 66 Catechismus vr. 67 Catechismus vr. 68 Catechismus vr. 69 Catechismus vr. 70 Catechismus vr. 71 Catechismus vr. 72 Catechismus vr. 73 Catechismus vr. 74 Catechismus vr. 80 Catechismus vr. 78 Catechismus vr. 79 Catechismus vr. 77 Catechismus vr. 76 Catechismus vr. 75 Dordtse Leerregels
H 1 artikel 1 H 1 artikel 2 H 1 artikel 3 en 4 H 1 artikel 5 H 1 artikel 6 H 1 artikel 7 en 8 H 1 artikel 10 en 11 H 1 artikel 12 H 1 artikel 15 H 1 artikel 17 H 2 artikel 1 en 2 H 2 artikel 3 H 2 artikel 5 H 2 artikel 6 H 2 artikel 7 H 2 artikel 8 H 3 artikel 1 H 3 artikel 2 H 3 artikel 3 H 3 artikel 4 H 3 artikel 5 H 3 artikel 6 H 3 artikel 7 H 3 artikel 8 H 3 artikel 9 H 3 artikel 10 H 3 artikel 11 H 3 artikel 12 H 3 artikel 13 H 3 artikel 14 H 3 artikel 15 H 3 artikel 16 H 3 artikel 17 Hoe moet ik omgaan met
Aalmoezen Aanvechtingen Achterklap Afgoderij Alcohol Ambt Antisemitisme Atheïsme Barmhartigheid Bastaardvloeken Beeldende kunst Bekering Bekommering Belediging Berusting Biblicisme Bijbel Bijbelkringen Bijbelverklaringen Bijbelvertalingen Bijgeloof Buitenkerkelijk ch... Catechisatie Censuur Chiliasme Chiromantie Concubinaat Confessionalisme Conflicten Creationisme Cultuur Dans Doodzonde De Doop Drift Dromen De duivel Eenzaamheid Eer Eerlijkheid Eeuwigheid Egoisme Eigendom Eigengerechtigheid Emancipatie Emotie Ergernis Erotiek Evangelicals Evangelie Evangelisatie Evolutietheorie Exorcisme Fanatisme Feestdagen Film Flirten Formulieren van ee... Fossielen Frustratie Fundamentalisme Gastvrijheid Gebed Gebed des Heeren Gebedsgenezing Gebedsverhoring Geboorteregeling Geduld Des HEEREN Lof
Johannes à Lasco ... Johannes à Lasco ... Johannes à Lasco ... Johannes à Lasco ... Johannes à Lasco ... Willem Farel (1) Willem Farel (2) Willem Farel (3) Willem Farel (4) Willem Farel (5) Willem Farel (6) Islam Girolamo Savonarola Petrus Datheen (1) Petrus Datheen (2) Johannes Calvijn (1) Johannes Calvijn (2) Johannes Calvijn (3) Johannes Calvijn (4) Maarten Luther (1) Maarten Luther (2) Maarten Luther (3) Maarten Luther (4) Maarten Luther (5) Maarten Luther (6) Maarten Luther (7) Maarten Luther (8) Maarten Luther (9) Maarten Luther (10) Ambrosius Guido de Brès (1) Guido de Brès (2) Guido de Brès (3) Guido de Brès (4) Guido de Brès (5) Guido de Brès (6) Guido de Brès (7) Guido de Brès (8) Augustinus (1) Augustinus (2) Augustinus (3) Augustinus (4) Augustinus (5) De Germanen Abt Gregorius Petrus Waldes (1) Petrus Waldes (2) John Wycliff Johannes Hus De Catechismus van Genève
Vraag 6 t/m 14 Vraag 21 t/m 29 Vraag 30 t/m 45 Vraag 46 t/m 49 Vraag 50 t/m 54 Vraag 55 t/m 59 Vraag 60 t/m 64 Vraag 65 t/m 72 Vraag 73 t/m 79 Vraag 80 t/m 87 Vraag 88 t/m 91 Vraag 92 t/m 100 Vraag 101 t/m 105 Vraag 106 t/m 110 Vraag 111 t/m 113 Vraag 114 t/m 125 Vraag 126 t/m 130 Vraag 131 t/m 135 Vraag 136 t/m 142 Vraag 143 t/m 157 Vraag 159 t/m 165 Vraag 166 t/m 184 Vraag 185 t/m 195 Vraag 196 t/m 199 Vraag 200 t/m 203 Vraag 204 t/m 207 Vraag 208 t/m 212 Vraag 213 t/m 216 Vraag 217 t/m 223 Vraag 224 t/m 232 Vraag 233 t/m 239 Vraag 240 t/m 252 Vraag 253 t/m 255 Vraag 256 t/m 259 Vraag 260 t/m 265 Vraag 266 t/m 295 Vraag 296 t/m 308 Vraag 309 t/m 323 Vraag 324 t/m 332 Vraag 333 t/m 339 Vraag 340 t/m 356 Vraag 357 t/m 373 De Catechismus van Gen�ve
Vraag 1 t/m 5 Vraag 15 t/m 20 Staan tijdens het ... Waar jij mee zit
Gospelmuziek Onbekeerd na een k... Gods berouw De speelfilm Gods eer boven eig... De naam HEERE in d... Voor elkaar bidden Vruchten van de we... Kringgebed De verboden boom Hoogmoed Geen last van je z... Belijdeniscatechis... Rechtvaardiging en... Ben ik uitverkoren? Genade onder voorw... Popmuziek en house... De vergeving van z... Schriftuurlijke pr... Zondigen tegen je ... Jezus een hindernis Het erkennen van z... Moedeloosheid Gods kinderen en God Zondesmart Vierschaar Boetvaardigheid De doopbelofte Geroepen tot predi... Mensverheerlijking Bijna-dood-ervaring Een kind dat sterft Opvoeden De zonden haten Computerspelletjes Zonde tegen de Hei... Wat is bidden De gemeenschap der... De echte en blijve... Vergeven bij een e... Beloften voor onbe... De Drie Verbonden Troost ontvangen u... Het Boek Geloven in of aan ... Hoofdbedekking bij... Verbond maken met ... Gebedsverhoring Vruchten Heilige Geest
Liefde Blijdschap Vrede Lankmoedigheid Goedertierenheid Goedheid Geloof Zachtmoedigheid Matigheid Ergens las ik
Opvoeding jeugd De naaste in nood ... William Grimshaw (1) William Grimshaw (2) Citaten Spurgeon e... De Bijbel in jouw ... De Bijbel in jouw ... Belijdenis van zon... Depressiviteit Afvallige bijbelwe... Bijbel - ondersche... Het begin van de K... Bemoediging in don... Uit een brief van D.J.Crag
Brieven van D.J Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Korte series
Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Uit vroeger tijden... Uit vroeger tijden... Wie is God? (1) Wie is God? (2) Overdenkingen
Overdenkingen (1)  Overdenkingen (2)  Overdenkingen (3)  Overdenkingen (4)  Overdenkingen (5)  Overdenkingen (6)  Overdenkingen (7)  Overdenkingen (8)  Overdenkingen (9)  Overdenkingen (10)  Demonologie
Demonologie - 1 Demonologie - 2 Demonologie - 3 Demonologie - 4 Demonologie - 5 Demonologie - 6  Demonologie - 7 Demonologie - 8 Demonologie - 9 Demonologie - 10 Orthopraxie
Orthopraxie - 1 Orthopraxie - 2 Orthopraxie - 3 Orthopraxie - 4 Orthopraxie - 5 Orthopraxie - 6 Orthopraxie - 7 Orthopraxie - 8 Orthopraxie - 9  Orthopraxie - 10 Orthopraxie - 11 Orthopraxie - 12 Orthodoxie
Verkiezing (1) Verkiezing (2) Verkiezing (3) Verkiezing (4) Verkiezing (5) Verkiezing (6) Verkiezing (7) Verwerping Jongstervende kind... Het offer van Chri... Verlossing Zaligmaking Onze geestelijke s... Wie is God? (1) Wie is God? (2) Overig
Westminster Catech... Gesprek met anders... Geen zondebesef  Anekdotes-1 Anekdotes-2 Brief aan Diognetes Nieuwe wijn en oud... Bijbellezen aan ta... Citaten Thomas Wat... De Christenreis De Rechabieten Helpt u mee? 0
Catechismus vr. 53

Catechismus vraag 68 uitleg: Hoeveel sacramenten heeft Christus ingesteld?

Auteur: ds. W. Pieters

We komen toe aan de laatste vraag & antwoord van het algemene hoofdstuk over de sacramenten. Vraag 68 luidt: 

Hoeveel Sacramenten heeft Christus in het Nieuwe Ver­bond of Testament ingezet? Twee, namelijk de Heilige Doop en het Heilig Avondmaal.

In deze vraag gaat het over het eigenlijke karakter van het sacrament dat het tot een sacrament maakt: namelijk dat Christus het heeft ingezet. Wij mensen kunnen niet een sacrament instellen. Ook de kerk heeft die macht niet. Volgens de roomsen wel, maar volgens de Reformatie niet. Waarom denken wij dat mensen, en de kerk als geheel, geen macht hebben om sacramenten in te stellen? Als een sacrament niets anders zou zijn dan een teken van onze trouw, van ons geloof of van onze oprechtheid, dan zouden we zelf allerlei sacramenten kunnen instellen. Maar als een sacrament een bewijs is van Gods genade, Zijn genadige gezindheid of gunst jegens ons, dan kunnen wij natuurlijk niet zelf een sacrament instellen. Want niet wij bepalen of God ons gunstig gezind is en daarvan een bewijs wil geven, maar Hijzelf bepaalt dat. Daarom is – als het gaat over de sacramenten – de vraag levensbelangrijk: heeft Christus ze ingesteld of niet? Als ik iets een sacrament noem, zonder dat Christus het heeft ingesteld, dan heeft het geen waarde tot verzekering en versterking van het geloof. Dan kan het een mooie plechtigheid zijn, dan kan het verder heel zinvol zijn, maar het is geen bewijs van Gods genade voor mij. Neem als voorbeeld de handoplegging bij belijdenis doen. Niemand kan zeggen dat dit gebaar onbijbels is. Ook in de Bijbel immers komen wij het opleggen van de handen tegen, alleen niet bij belijdenis doen. Wij kunnen bij het opleggen van handen niet zeggen: zo zeker als jij nu de handoplegging hebt gekregen, zo zeker belooft Christus jou de gave van Zijn Heilige Geest.

Wel kunnen we zeggen: met deze handoplegging symboliseren wij dat jij de gave van de Heilige Geest nodig hebt, maar er is geen belofte van God verbonden aan het opleggen van de handen. Een ander voorbeeld is de zalving van David tot koning. Op zichzelf genomen is zalven met olie een zinvol gebaar, een mooi symbool; zelfs als God het niet had geboden. In dat geval echter zou de zalving geen belofte inhouden. Omdat echter de Heere Zelf tegen Samuël heeft gezegd dat hij David tot koning moet zalven, is de zalving veel meer dan een symbool, het is – om zo te zeggen – voor David een persoonlijk sacrament. God belooft hem: zo zeker als je gezalfd bent zo zeker zal Ik je Mijn Heilige Geest geven, de kracht en wijsheid die je nodig hebt om koning te zijn over Mijn volk Israël.

In de roomse kerk zijn zeven sacramenten, en vele “sacramentalia”. Sacramentalia zijn allerlei handelingen en gebaren die de roomse kerk gebruikt om mensen te zegenen of in het kerkelijk leven de sacramenten te omringen. In de Kerk der Reformatie werden ze alle afgeschaft. Waarom? Omdat het in de kerk niet gaat om wat wij plechtig vinden, maar om wat God in Zijn Zoon ons heeft geboden. Welke zeven sacramenten heeft de roomse kerk? Ten eerste de doop, vaak genoemd het doopsel. Ten tweede het vormsel. Ten derde het sacrament van het altaar, de eucharistie, ook wel genoemd de mis, of het avondmaal. Ten vierde de biecht. Ten vijfde het laatste oliesel, of het sacrament der zieken. Ten zesde de priesterwijding. Ten slotte het huwelijk. Ik denk niet dat het zinvol is om dit zevental te bespreken. Heb jij er meer dan gewone belangstelling voor, dan kun je op allerlei manieren er genoeg over te weten komen. De meeste lezers van dit jeugdblad zullen wel niet veel met roomsen in aanraking komen, en in ieder geval met deze zeven sacramenten niet veel te maken hebben.

Ik wil over één iets meer zeggen, dat is het vormsel, ook wel confirmatie genoemd. Zoals je in de bovengenoemde rij ziet, staat het vormsel bij de roomsen tussen het doopsel en het avondmaal. In de protestantse kerken staat daar belijdenis doen. Belijdenis doen is bij Calvijn en Luther in de plaats gekomen van het vormsel. Niet dat belijdenis doen een sacrament is, of dezelfde inhoud en bedoeling heeft als het vormsel, maar het is er een vervanging van. De roomse kerk zegt dat een gedoopte jongen of meisje bij het vormsel geestelijk kracht krijgt om de strijd tegen de zonde, de wereld en de duivel aan te kunnen. Ken jij de kracht van deze drie vijanden? De catechismus noemt ze doodsvijanden… Zo ja, dan zul je wel graag die geestelijke kracht krijgen om de strijd daartegen aan te kunnen en vol te houden. Waarover het in het vormsel gaat volgens de roomsen, daarover gaat het volgens ons bij de doop. Daarom bad de gemeente bij onze doop, dat God jou met Zijn Heilige Geest altijd zou regeren, opdat jij christelijk en godzalig zou worden opgevoed, en in de Heere Jezus Christus zou opwassen en toenemen, opdat jij Gods Vaderlijke goedheid en barmhartigheid (eens) zou belijden die Hij aan jou en aan je ouders en de gemeente heeft bewezen, en opdat jij in alle gerechtigheid onder je enige Leraar, Koning en Hogepriester Jezus Christus zou leven en dapper tegen de zonde, de duivel en zijn hele rijk zou strijden en overwinnen. Wanneer jij belijdenis doet, kom je er openlijk voor uit dat God Vaderlijk goed en barmhartig voor jou is; en dat jij in Zijn kracht de strijd aangaat tegen de zonde, de duivel, en heel zijn macht.

Wat denk jij, heb jij die kracht nodig? In de doop heeft God aan jou beloofd dat Hij jou deze zal geven op de manier van Psalm 81 vers 12:

Opent uwe mond,

Eist van Mij vrijmoedig

Op Mijn trouwverbond;

Al wat u ontbreekt,

Schenk Ik, zo gij ‘t smeekt,

Mild en overvloedig.

Over de doop ga ik het nu verder niet hebben, dat komt volgend jaar aan de beurt (en nog uitgebreid ook), als God ons tijd van leven geeft en als De Catechisant dan nog bestaat. Één ding wil ik nu zeggen, en wel juist in verband met het vormsel, namelijk wat we lezen in artikel 34 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis: De doop niet alleen nuttig, zolang het water op ons is, en dat wij het water ontvangen, maar ook al de tijd van ons leven.

Waarom belijden wij dit? Om duidelijk te maken dat wij het “sacrament” van het vormsel niet nodig hebben. Wat ik je wil aanraden is dan ook: maak dagelijks gebruik van je doop! Weet je niet wat dat inhoudt? Het betekent niet dat je denkt: ik ben gedoopt en dus heeft de duivel op mij geen vat, ik word zeker zalig... Maar het betekent dat je dagelijks, en in alle omstandigheden van elke dag, aan de troon van Gods genade eerbiedig smeekt met gegronde hoop op verhoring dat God Zijn genadekracht aan jou geeft, door de Heilige Geest.

In deze vraag 68 gaat het over het eigenlijke karakter van het sacrament dat het tot een sacrament maakt: namelijk dat Christus het heeft ingezet. Dit betekent onder andere dat wij niet de vrijheid hebben om er één bij te voegen, én ook dat we niet de vrijheid hebben er één van af te doen. Christus heeft niet drie sacramenten ingezet, ook niet slechts één. Hij heeft twee sacramenten ingezet. Als wij geen vrijheid hebben om officieel een sacrament toe te voegen of af te schaffen (en daar zullen de lezers van ‘De Catechisant’, dacht ik, het allemaal wel over eens zijn), hebben wij dan wel de vrijheid om in de praktijk iets net zo belangrijk te vinden als een sacrament (dus heimelijk toevoegen)? Of: mogen we in de praktijk een sacrament wel ongebruikt laten?

Wanneer Christus twee sacramenten in Zijn kerk heeft ingesteld, wat zou dan Zijn bedoeling zijn? Dat we ze gebruiken, of niet? Denk je dat Hij het goed vindt dat wíj beslissen of we ons laten dopen / ons kind laten dopen? Denk je dat Hij het goed vindt dat wíj beslissen of we aan het avondmaal deelnemen of niet? Of zou het Zijn bedoeling zijn dat we allemaal zowel de doop als het avondmaal gelóvig gebruiken? In de praktijk lijkt het er op dat heel veel kerkmensen het niet eens zijn met antwoord 68. Op de vraag hoeveel sacramenten Christus heeft ingezet, ‘antwoorden’ ze:

Een, namelijk de Heilige Doop.

De leeftijd van de lezers loopt erg uiteen. Er zijn oudere lezers bij. Heb jij belijdenis gedaan – en dus toegang gevraagd om aan het avondmaal te mogen deelnemen – en ben je vervolgens afgebleven? En heb je daar Christus’ toestemming voor? Blijf je zelfs weg uit de kerk wanneer het tweede sacrament wordt bediend? Omdat het te lang duurt? Of ben je het er niet mee eens dat de heer J. of mevrouw M. er aan gaat…? Blijf je liever thuis dan die mensen er op aan te spreken die niet aan het avondmaal zouden horen…? Andere lezers – voor wie het blad oorspronkelijk bedoeld is – zijn jonger, zo rond de veertien jaar. Jij denkt misschien amper aan je doop, laat staan aan het avondmaal. Je bent wel gedoopt, maar ja, daar was je niet bewust bij, en dus doet het je zo weinig, zegt het je ‘niets’. En het avondmaal…, wel daar moet je eerst belijdenis voor hebben afgelegd, dus dat gaat ook niet over jou. Dat is op twee manieren een vergissing. In de eerste plaats zijn er wel jongeren van jouw leeftijd aan het avondmaal toegelaten. In de tijd van Calvijn en Luther deden jongens en meisjes van rond de dertien, veertien jaar al belijdenis en kwamen ze ook aan het avondmaal. En ook in onze tijd gebeurt het nog, of kán het gebeuren, dat een jongen of meisje van die leeftijd toegang vraagt tot het avondmaal. Zo is het in Zuilichem gebeurd, dat een meisje van ongeveer veertien bij de dominee kwam om ook aan het avondmaal te mogen. De dominee zei niet zomaar: “Dat mag.” Hij vroeg natuurlijk waarom ze dat wilde. En toen vertelde dat meisje hoe haar vriendinnetje was gestorven en begraven en dat de Heere haar daardoor had geleerd hoe groot haar zonden en ellenden waren en dat ze nu iets van het geloof in de Heere Jezus mocht kennen. Na nog heel wat doorgesproken te hebben, ook met de kerkenraad, werd ze toegelaten tot het avondmaal! Vervolgens ging ze naar belijdeniscatechisatie.

Je voelt wel dat je dus niet bij voorbaat kunt zeggen: “Er zijn wel twee sacramenten, maar in de praktijk is er voor mij nu toch maar één, want met het avondmaal heb ik nog niets te maken; ik mag er tóch niet aan.” Jij mag er wél aan, als jij je tot God bekeert en in geloof bij de Heere Jezus schuilt…Op zijn minst mag je en moet je met het avondmaal bezig zijn. Al gaan we er nu even van uit dat jij niet aan gaat, aan mag, – jij mag er wel naar kijken wanneer het wordt bediend. Jij mag er dan ook naar verlangen. Of niet? Doe je dat ook? Verder, in de tweede plaats, al is het avondmaal niet voor kinderen, kinderen mogen wel worden opgevoed om aan het avondmaal deel te nemen, wanneer ze zichzelf kunnen beproeven en het lichaam van de Heere Jezus kunnen onderscheiden. Het is de taak van jouw ouders om jou voor te bereiden op het vieren van het avondmaal, nú voor anderen in de gemeente, terwijl jij er nog niet aan gaat, maar óók opdat jij er eens aan mag deelnemen. Dit is ook de bedoeling van de ‘gewone’ catechisaties. Jij denkt: ik zit nog niet op belijdeniscatechisatie en dus hoef ik nog niet over het avondmaal na te denken. Maar weet je wel, dat belijdeniscatechisatie begint met de eerste ‘gewone’ catechisatieles. Vraag het eens aan je dominee of ouderling van wie jij catechisatie krijgt.

Aan het einde van deze les komt de toepassing. Het gaat om de bedóeling van de beide sacramenten. Doop en avondmaal zeggen iets over Gods verbond en over de Middelaar van dat verbond, Jezus Christus. Wie trouw de beide sacramenten gebruikt, maar de inhoud ervan niet beseft, niet begeert…, die doet niet wat Christus met de inzetting van de verbondstekenen bedoelde. Hij wil dat wij op Hem gericht zijn. Laat dan op zijn minst de vrucht van het nadenken over de sacramenten de vraag zijn: wie is de Insteller van de sacramenten voor mij? Heb ik hoogachting voor Hem en dus ook voor Zijn instellingen? Of leef ik langs Hem heen en dus ook langs Zijn instellingen? Het hangt allemaal nauw samen met onze verhouding tot Jezus Christus, Die Zijn twee verbondszegels niet zomaar instelde, maar om Zijn discipelen te sterken in hun geloof en te troosten in hun strijd. Wie Hem liefheeft, ook als catechisant, verlangt ernaar om Hem te gehoorzamen. Hij zegt (Johannes 14 vers 23):

Als iemand Mij liefheeft, die zal Mijn woord bewaren.

Wat zegt Hij dan? Bij het eerste verbondsteken, de doop, zegt Hij:

Wie geloofd zal hebben én gedoopt zal zijn, die zal zalig worden.

Bij het tweede teken zegt Hij:

Doe dat tot Mijn gedachtenis.

Wat ik je toewens…: dat je Hem lief hebt, Hem gehoorzaamt, Hem vertrouwt. Dan zal jij bemerken: er zijn twéé sacramenten, en beide zijn er voor dat ik ze, in oprecht geloof, eerbiedig gebruik!


Uit de belijdenis

Heidelberger Catechismus Zondag 25

Sponsor:

Jongbloed Media

Bijbels met Psalmen

Bijbels Herziene Statenvertaling

Bijbels voor jongeren

Kinderbijbels

Uitgeverij Groen