Algemeen
Over de berijmingen Digitaal schoolbord De Franse berijming Citaten (1) Citaten (2) De Nieuwe Psalmber... Niet-zingen is gev... Opinie
Onbekende psalmen Aangeboren muzikal... Psalmkeuze Populaire psalmen Aanpassen melodie Tips gezin, school... Moeilijke melodie&... Zingen bij Calvijn Gesprek over Onbek... Waak voor Wildgroei Discussie 1773 gez... Psalmberijming: ta... Ingezonden
Rubriek ingezonden Zingen van psalmen Geschiedenis Psalmen Meditatie over psa... Verantwoording Mee... Aanhef psalmen Theologie psalmen 1 Theologie psalmen 2 Tweestemmige Harmo... Studie berijmingen
Over Psalmen gespr... Over Psalmen gespr... Over Psalmen gespr... Over Psalmen gespr... Verder kijken
Ds. W. Pieters Catechisatieles
Catechismus vr. 6 Catechismus vr. 1 Catechismus vr. 2 Catechismus vr. 3 ... Catechismus vr. 10 Catechismus vr. 12 Catechismus vr. 13 Catechismus vr. 14 Catechismus vr. 15 Catechismus vr. 16 Catechismus vr. 17 Catechismus vr. 18 Catechismus vr. 19 Catechismus vr. 20 Catechismus vr. 21 Catechismus vr. 22 Catechismus vr. 23 Catechismus vr. 24 Catechismus vr. 25 Catechismus vr. 26 Catechismus vr. 28 Catechismus vr. 29 Catechismus vr. 30 Catechismus vr. 31 Catechismus vr. 32 Catechismus vr. 33 Catechismus vr. 35 Catechismus vr. 36 Catechismus vr. 39 Catechismus vr. 40 Catechismus vr. 42 Catechismus vr. 43 Catechismus vr. 45 Catechismus vr. 47 Catechismus vr. 49 Catechismus vr. 51 Catechismus vr. 52 Catechismus vr. 54 Catechismus vr. 55 Catechismus vr. 56 Catechismus vr. 57 Catechismus vr. 58 Catechismus vr. 59 Catechismus vr. 60 Catechismus vr. 61 Catechismus vr. 62 Catechismus vr. 63 Catechismus vr. 64 Catechismus vr. 65 Catechismus vr. 66 Catechismus vr. 67 Catechismus vr. 68 Catechismus vr. 69 Catechismus vr. 70 Catechismus vr. 71 Catechismus vr. 72 Catechismus vr. 73 Catechismus vr. 74 Catechismus vr. 80 Catechismus vr. 78 Catechismus vr. 79 Catechismus vr. 77 Catechismus vr. 76 Catechismus vr. 75 Dordtse Leerregels
H 1 artikel 1 H 1 artikel 2 H 1 artikel 3 en 4 H 1 artikel 5 H 1 artikel 6 H 1 artikel 7 en 8 H 1 artikel 10 en 11 H 1 artikel 12 H 1 artikel 15 H 1 artikel 17 H 2 artikel 1 en 2 H 2 artikel 3 H 2 artikel 5 H 2 artikel 6 H 2 artikel 7 H 2 artikel 8 H 3 artikel 1 H 3 artikel 2 H 3 artikel 3 H 3 artikel 4 H 3 artikel 5 H 3 artikel 6 H 3 artikel 7 H 3 artikel 8 H 3 artikel 9 H 3 artikel 10 H 3 artikel 11 H 3 artikel 12 H 3 artikel 13 H 3 artikel 14 H 3 artikel 15 H 3 artikel 16 H 3 artikel 17 Hoe moet ik omgaan met
Aalmoezen Aanvechtingen Achterklap Afgoderij Alcohol Ambt Antisemitisme Atheïsme Barmhartigheid Bastaardvloeken Beeldende kunst Bekering Bekommering Belediging Berusting Biblicisme Bijbel Bijbelkringen Bijbelverklaringen Bijbelvertalingen Bijgeloof Buitenkerkelijk ch... Catechisatie Censuur Chiliasme Chiromantie Concubinaat Confessionalisme Conflicten Creationisme Cultuur Dans Doodzonde De Doop Drift Dromen De duivel Eenzaamheid Eer Eerlijkheid Eeuwigheid Egoisme Eigendom Eigengerechtigheid Emancipatie Emotie Ergernis Erotiek Evangelicals Evangelie Evangelisatie Evolutietheorie Exorcisme Fanatisme Feestdagen Film Flirten Formulieren van ee... Fossielen Frustratie Fundamentalisme Gastvrijheid Gebed Gebed des Heeren Gebedsgenezing Gebedsverhoring Geboorteregeling Geduld Des HEEREN Lof
Johannes à Lasco ... Johannes à Lasco ... Johannes à Lasco ... Johannes à Lasco ... Johannes à Lasco ... Willem Farel (1) Willem Farel (2) Willem Farel (3) Willem Farel (4) Willem Farel (5) Willem Farel (6) Islam Girolamo Savonarola Petrus Datheen (1) Petrus Datheen (2) Johannes Calvijn (1) Johannes Calvijn (2) Johannes Calvijn (3) Johannes Calvijn (4) Maarten Luther (1) Maarten Luther (2) Maarten Luther (3) Maarten Luther (4) Maarten Luther (5) Maarten Luther (6) Maarten Luther (7) Maarten Luther (8) Maarten Luther (9) Maarten Luther (10) Ambrosius Guido de Brès (1) Guido de Brès (2) Guido de Brès (3) Guido de Brès (4) Guido de Brès (5) Guido de Brès (6) Guido de Brès (7) Guido de Brès (8) Augustinus (1) Augustinus (2) Augustinus (3) Augustinus (4) Augustinus (5) De Germanen Abt Gregorius Petrus Waldes (1) Petrus Waldes (2) John Wycliff Johannes Hus De Catechismus van Genève
Vraag 6 t/m 14 Vraag 21 t/m 29 Vraag 30 t/m 45 Vraag 46 t/m 49 Vraag 50 t/m 54 Vraag 55 t/m 59 Vraag 60 t/m 64 Vraag 65 t/m 72 Vraag 73 t/m 79 Vraag 80 t/m 87 Vraag 88 t/m 91 Vraag 92 t/m 100 Vraag 101 t/m 105 Vraag 106 t/m 110 Vraag 111 t/m 113 Vraag 114 t/m 125 Vraag 126 t/m 130 Vraag 131 t/m 135 Vraag 136 t/m 142 Vraag 143 t/m 157 Vraag 159 t/m 165 Vraag 166 t/m 184 Vraag 185 t/m 195 Vraag 196 t/m 199 Vraag 200 t/m 203 Vraag 204 t/m 207 Vraag 208 t/m 212 Vraag 213 t/m 216 Vraag 217 t/m 223 Vraag 224 t/m 232 Vraag 233 t/m 239 Vraag 240 t/m 252 Vraag 253 t/m 255 Vraag 256 t/m 259 Vraag 260 t/m 265 Vraag 266 t/m 295 Vraag 296 t/m 308 Vraag 309 t/m 323 Vraag 324 t/m 332 Vraag 333 t/m 339 Vraag 340 t/m 356 Vraag 357 t/m 373 De Catechismus van Gen�ve
Vraag 1 t/m 5 Vraag 15 t/m 20 Staan tijdens het ... Waar jij mee zit
Gospelmuziek Onbekeerd na een k... Gods berouw De speelfilm Gods eer boven eig... De naam HEERE in d... Voor elkaar bidden Vruchten van de we... Kringgebed De verboden boom Hoogmoed Geen last van je z... Belijdeniscatechis... Rechtvaardiging en... Ben ik uitverkoren? Genade onder voorw... Popmuziek en house... De vergeving van z... Schriftuurlijke pr... Zondigen tegen je ... Jezus een hindernis Het erkennen van z... Moedeloosheid Gods kinderen en God Zondesmart Vierschaar Boetvaardigheid De doopbelofte Geroepen tot predi... Mensverheerlijking Bijna-dood-ervaring Een kind dat sterft Opvoeden De zonden haten Computerspelletjes Zonde tegen de Hei... Wat is bidden De gemeenschap der... De echte en blijve... Vergeven bij een e... Beloften voor onbe... De Drie Verbonden Troost ontvangen u... Het Boek Geloven in of aan ... Hoofdbedekking bij... Verbond maken met ... Gebedsverhoring Vruchten Heilige Geest
Liefde Blijdschap Vrede Lankmoedigheid Goedertierenheid Goedheid Geloof Zachtmoedigheid Matigheid Ergens las ik
Opvoeding jeugd De naaste in nood ... William Grimshaw (1) William Grimshaw (2) Citaten Spurgeon e... De Bijbel in jouw ... De Bijbel in jouw ... Belijdenis van zon... Depressiviteit Afvallige bijbelwe... Bijbel - ondersche... Het begin van de K... Bemoediging in don... Uit een brief van D.J.Crag
Brieven van D.J Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Brieven van D.J.Cr... Korte series
Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Wonderlijke Ontmoe... Uit vroeger tijden... Uit vroeger tijden... Wie is God? (1) Wie is God? (2) Overdenkingen
Overdenkingen (1)  Overdenkingen (2)  Overdenkingen (3)  Overdenkingen (4)  Overdenkingen (5)  Overdenkingen (6)  Overdenkingen (7)  Overdenkingen (8)  Overdenkingen (9)  Overdenkingen (10)  Demonologie
Demonologie - 1 Demonologie - 2 Demonologie - 3 Demonologie - 4 Demonologie - 5 Demonologie - 6  Demonologie - 7 Demonologie - 8 Demonologie - 9 Demonologie - 10 Orthopraxie
Orthopraxie - 1 Orthopraxie - 2 Orthopraxie - 3 Orthopraxie - 4 Orthopraxie - 5 Orthopraxie - 6 Orthopraxie - 7 Orthopraxie - 8 Orthopraxie - 9  Orthopraxie - 10 Orthopraxie - 11 Orthopraxie - 12 Orthodoxie
Verkiezing (1) Verkiezing (2) Verkiezing (3) Verkiezing (4) Verkiezing (5) Verkiezing (6) Verkiezing (7) Verwerping Jongstervende kind... Het offer van Chri... Verlossing Zaligmaking Onze geestelijke s... Wie is God? (1) Wie is God? (2) Overig
Westminster Catech... Gesprek met anders... Geen zondebesef  Anekdotes-1 Anekdotes-2 Brief aan Diognetes Nieuwe wijn en oud... Bijbellezen aan ta... Citaten Thomas Wat... De Christenreis De Rechabieten Helpt u mee? 0
Catechismus vr. 53

Des HEEREN Lof, Willem Farel (6)

Auteur: ds. W. Pieters

Genève

Wanneer Farel in Genève komt, is de stad al een paar eeuwen een vrije of onafhankelijke stad wat betekent, dat iemand als keizer Karel V er niets te zeggen heeft. De eigenlijke gebieder is de bisschop van Genève. Een paar jaar voordat de Reformatie in Genève zal aanbreken, pleegt deze verraad en de burgers zoeken steun bij andere steden van Zwitserland. In 1525 sluit Genève een verdrag met Fribourg en met de machtige stad Bern. Deze stad zal drie jaar later de leer van de Reformatie aannemen en dus de valse leer van de roomse kerk met het gezag van de paus verwerpen.

Wanneer kort daarna de hertog van Savoye de stad wil heroveren, komen Bern en Fribourg haar te hulp. Dit betekent dat Genève nu helemaal vrij is om haar eigen zaken te regelen, zowel op maatschappelijk als op kerkelijk terrein. En als dan ook nog eens de geestelijkheid zich op allerlei terreinen schandelijk gedraagt, snakt Genève naar verandering. De prediking van vrije genade heeft immers al in de stad geklonken: in 1522.

Wanneer Farel in 1531 dan ook aan Zwingli over Genève schrijft, kan hij vermelden: ik verneem dat men in Genève veel met Christus bezig is; men zegt dat zij het Evangelie zouden aannemen, als de Fribourgers het veroorloofden.

De voortekenen zijn er dus dat men tot een ommekeer op godsdienstig terrein komt: de Bijbel leest men meer dan tevoren, en kringen van Evangeliebelijders beginnen zich te vormen.

De domme paus

Dat in Genève de Reformatie zich verder doorzet, is mede aan de paus te danken. Hij is zo dom om in Genève een algemene aflaat te laten prediken, waardoor voor de inwoners van Genève – net als een paar jaar eerder bij Luther in Wittenberg – helder aan het licht komt, hoe verdorven de roomse kerk is. De Raad van stad laat daarom in de vroege morgen van 9 juni 1532 overal plakkaten aanplakken met de aankondiging, dat aan een ieder vergeving van al zijn zonden wordt beloofd (net als bij de roomse aflaat, maar nu...), alleen onder voorwaarde van berouw en van een levend geloof in de beloften van Jezus Christus! Iedereen begrijpt het, en de roomse partij is woedend. Er komen opstootjes en al gauw worden de ogen van veel Zwitsers op de vrije stad Genève geslagen...

Op 30 juni 1532 verzoekt de Raad van de stad de plaatsvervanger van de bisschop om het Evangelie te laten prediken ‘zonder fabels en mensenvonden erbij te doen’. Op 4 juli ontvangen de aanhangers van de Hervorming een brief van de gereformeerden van Payerne: “Wij vernamen dat de God der ere u met Zijn genade heeft bezocht; en welke dingen u hebt gedaan, namelijk de menselijke leer laten varen en de leer van de enige Zaligmaker, Die heilig, goed en rechtvaardig is, aangenomen.”

Farel in Genève

In die woelige en uiterst verwarde tijd komt Farel, herfst 1532, op doorreis van de Waldenzen naar Genève. Terwijl hij en Sonnier er logeren, prediken zij het Evangelie. Hierdoor ontstaat – wat we kunnen verwachten – onrust. Daarom ontbieden de roomse geestelijken hen en vragen zij hen waarom ze zijn gekomen. Farel neemt het woord, maar voordat hij zich goed en wel kan verantwoorden, worden zij van alle kanten uitgescholden en geslagen. De burgerlijke overheid kan hen nog maar net redden, en de volgende dag worden ze haastig met een boot in veiligheid gebracht. Dit is de eerste persoonlijke kennismaking van Farel met Genève. Wat nu? Wel, niet zodra komt Farel aan de andere kant van het meer van Genève aan land of hij ontmoet een jonge volgeling die het op zich neemt met ‘list’ de burgerij van Genève voor het Evangelie te winnen. Hij laat plakkaten aanbrengen met daarop de aankondiging dat hij de mensen gratis lezen en schrijven wil leren. Velen komen erop af. En behalve dat hij ze lezen en schrijven leert, houdt hij dagelijks ook een of twee preken. Een van de voornaamste dames wordt zo getroffen, dat zij al haar sieraden verkoopt en het geld aan de armen uitdeelt. Daar gaat – zoals we kunnen verwachten – een groot geroep vanuit en het Evangelie wordt erdoor geëerd. Op 1 januari 1533 is de toeloop zo groot, dat deze jonge leraar, Antoine Froment geheten, niet in zijn kamer kan komen: overal verdringen de mensen zich. Opeens weerklinkt de roep: naar de Mollard! Naar de Mollard! – het drukst bezochte plein van Genève. Als ze daar aankomen, zetten ze de leraar op een bank en vragen hem: predik ons het Woord van God. Froment geeft gehoor aan de oproep en preekt in het openbaar over Mattheüs 7 vers 15, de woorden: “Wacht u voor de valse profeten.” Al gauw komt er een dienaar van de stadsoverheid aan, die hem verbiedt te spreken. Maar hij gaat door. Dan komt er een veertigtal gewapende priesters aan en de mensen dwingen Froment te vluchten. Toch is het allemaal niet zonder uitwerking. Op 15 maart kan Pierre Viret vanuit Genève aan Farel schrijven: “Het aantal van hen die het Woord begeren, is erg groot.” Wanneer op 28 maart de priesters met een grote menigte van trouwe roomsen de ‘Luthersen’ – zoals de aanhangers van de Bijbelse leer worden genoemd – gewapend te lijf willen gaan, vinden zij 2500 strijdbare mannen bijeen om zich tegen de woede van de roomsen te verdedigen. Uiteindelijk weet de overheid de partijen tot bedaren te brengen en komt het niet tot een bloedvergieten, maar duidelijk is dat het hier niet bij kan blijven. De gereformeerden (later Calvinisten genoemd) willen nu ook het Heilig Avondmaal op een Bijbelse manier vieren, wat op 10 april gebeurt, ergens in een tuin in de stad. Ruim zestig personen nemen eraan deel. Ondertussen probeert de gevluchte bisschop indruk te maken bij de Raad van de stad door een brief, waarin hij uitvaart tegen de gereformeerden en alle prediking van het Evangelie verbiedt. Een roomse geschiedschrijver merkt op: “Dit bisschoppelijke schrijven heeft in de publieke opinie het Katholicisme meer geschaad, dan alle predikatiën van Froment.” In deze tijd van opschudding en beroerte moet de stad kiezen om óf het verbond met het gereformeerde Bern te handhaven óf het verbond met het roomse Fribourg. De uitkomst is dat het verbond met Fribourg wordt opgeheven en met Bern wordt verstevigd. Hierdoor verdwijnt het laatste bolwerk van de roomse kerk in Genève. Wanneer er in februari 1534 burgemeester-verkiezingen zijn, worden drie van de vier burgemeesters van de stad vervangen door mannen die zich niet kunnen verenigen met de roomse dwalingen. Rusteloos is Farel in deze maanden bezig, sinds hij op gezag van de stad Bern weer in Genève werkzaam is, om de gemeente op te bouwen. De toeloop wordt al groter, en de huizen waarin hij preekt, kunnen de scharen niet bevatten. Op 1 maart dringt dan ook een grote menigte binnen in het klooster van de Franciscanen en maakt zij zich meester van de grote gehoorzaal. De afgezanten van Bern zeggen tegen de Raad van Genève dat God hun deze zaal heeft gegeven en dat zij die dus niet van hen mogen afnemen.


Sponsor:

Jongbloed Media

Bijbels met Psalmen

Bijbels Herziene Statenvertaling

Bijbels voor jongeren

Kinderbijbels

Uitgeverij Groen