Aanhef psalmen

Auteur: M. van der Weijden

Voorwoord aanhef psalmen

In het boek der psalmen gaat het over veel en velerlei onderwerpen. In het onderstaande overzicht is te zien door wie en voor wie ze zijn geschreven, hoewel van 53 psalmen niet bekend is wie de auteur is. De psalmen hebben bijzondere plaats gekregen in de Heilige schrift. Ze staan vol contrasten. Zij lopen uiteen van klacht tot jubel. Zij bieden ook grote overeenkomsten. Zo is van 96 psalmen de openingsregel hetzelfde. Ze zijn dan ook allesomvattend. U moet het dus zien als een verkorte lijst waardoor men in een oogopslag kan zien wat waar bij hoort. Er is schier geen omstandigheid in het leven die niet in de psalmen wordt benoemd. Maar ook over het hiernamaals worden wijze lessen gegeven. Het boek staat ongeveer in het midden van het Oude Testament. Het wordt doorgaans verdeeld in 5 boeken. Eigenlijk zijn het 150 boeken/boekjes. Algemeen wordt aangenomen dat er 23 psalmen zijn die een Messiaans karakter hebben. Dat veel psalmen op elkaar lijken is niet zo wonderlijk. Van David zijn er al 18 met dezelfde openingsregel. Maar wat zegt ons nu zo’n openingsregel? Wel, het als het ware een richtingaanwijzer die ons heenwijst naar de geestelijke strekking van de psalm en de lering die we daaruit mogen trekken. Negen psalmen beginnen met 'HALLELUJA'. De naam HEERE wordt in alle psalmen met kapitale letters geschreven. Dat is dus de verbondsnaam. De psalmen zijn ook nauw verwant aan de tabernakel en/of tempeldienst. Zie maar dat 12 psalmen van de zanger Asaf en 11 van de kinderen van Korach. Er zijn natuurlijk heel veel geestelijke liederen in omloop. Van Isaac Watts tot Luther. Van Jozeph Hart tot Lodestijn enz. Maar er is een opmerkelijk verschil namelijk: de psalmberijmingen zoals wij die kennen zijn gefundeerd op de Heilige schrift. Canoniek dus. De andere zijn dan apocrief. Als we het hebben over schrift en belijdenis dan mogen we de psalmen wel de naam geven: schrift en belevenis. Een ander woord voor belevenis is voor is bevinding. Dit is misschien de rede waarom er zo vaak uit de psalmen wordt gepreekt en geciteerd.

Hoewel het onderwerp muziek buiten het bestek valt van het overzicht, toch nog enkele dingen hierover. Om de tekst beter te laten beklijven zijn onze psalmen op rijm gezet omwille er berijmde verzen van te maken. Van deze melodieen die hiervoor gemaakt zijn zijn er geen 150 verschillende maar 124. Dit komt omdat sommige psalmen met eenzelfde melodie gezongen worden. Zie maar het staatje wat voor of achter de berijmde psalmen is opgenomen. Er wordt ook veelvuldig gesproken van muziekinstrumenten zoals de harp de luit cimbaal en andere. Er zijn (en worden) daarom ook ontzettend veel koraalbewerkingen gemaakt van de berijmde psalmen. Dat zegt genoeg, ze zijn lieflijk en treffen harten. Een belangrijke tekst over heilige muziek vinden wij in 2 Koningen 3 vers 15. We vinden daar Joram de koning van Israel en Josafat de koning van Juda die ten strijde trekken tegen de Moabieten. Joram roept de profeet Elisa te hulp, om hem de overwinning ta laten voorzeggen maar Elisa is voorhands niet van plan de goddeloze Joram hulp te bieden. Als Joram aandringt op een antwoord van Eliza vraagt Eliza om een speelman, opdat de hand des Heeren op hem zal komen. En zo geschiedde het dat Eliza onder de klanken van de muziek kon profeteren in het voordeel van Israel. Zo zien we dat muziek de wagen kan zijn die ons voert naar de bestemde plaats en het gewenste doel.