Hoe moet ik omgaan met ergernis
Auteur: ds. W. Pieters
Het woord ergernis / aanstoot heeft twee betekenisvelden.
- In het alledaagse Nederlands.
- In de Bijbel.
(a1) Wanneer jij je ergert (ergens aanstoot aan neemt) of wanneer anderen jou ergeren (jou aanstoot geven) of (a2) wanneer jij anderen ergert – wat moet je dan doen?
(a1) Het is goed om ons niet zomaar te ergeren. Dan zegt dat immers meer over onszelf dan over de persoon over wie, of het geval waarover we ons ergeren. Het kan er op wijzen dat we een kruidje-roer-me-niet zijn, licht geïrriteerd / gauw aangebrand. Dan reageren we meteen stekelig en maken snel ruzie. Wanneer we ons ergeren zonder goede reden, zondigen we. Alleen wanneer er onrecht wordt gedaan, wanneer we dus aan zonden ons stoten / een aanstoot nemen, dán kan het zijn dat ergernis niet zondig is. Ik schreef: kán zijn… we kunnen ons aan zonden ook op een farizese manier stoten: we beelden ons dan in beter te zijn. Denk aan de gelijkenis van de farizeeër en de tollenaar in tempel (Lukas 18). Ook is het verstandig eerst een onderzoek in te stellen naar de achterliggende redenen waarom mensen of dingen ons ergeren, vóórdat we ons ergeren.
(a2) Wanneer jij een ander ergert door bijbels gedrag, is dat niet erg en maak je het niet erger. Maar wanneer jij iemand ergert door je kleding of woordgebruik, bokkigheid, trots of welke andere kwalijke karaktereigenschap of onbeleefd gedrag ook, dan ben je verkeerd bezig. Dan moet je daar vergeving voor vragen, zowel aan God als aan de persoon / personen die je onnodig hebt geërgerd. Je kunt het echter niet altijd voorkomen dat mensen een ergernis aan je nemen. Wanneer je, om een voorbeeld te geven, zegt dat alleen de Bijbel de waarheid is, zul je in onze moderne multireligieuze samenleving wel ergernis geven. Dat hoef je je echter niet aan te trekken. Mits je het op de juiste toon hebt gezegd (niet verwaand). Laat dan ook in je gedrag merken dat je je naasten niet veracht. ‘Ergernis’ komt van ‘erg’ en ‘erger’. Laten we ons ervoor inzetten dat dingen niet erger worden, maar beter, door ons gedrag, enz. Als het gaat over het woord ergernis in de Bijbel, moeten we bedenken dat de betekenis van dat woord in de loop der eeuwen ietwat verschoven is. We lezen daar dat je hand of je oog je kan ergeren. Wat zou dat toch betekenen? In het Grieks staat voor ‘ergeren’ een woord (skandalízo) waar, zoals je wel ziet, ons woord ‘schandaal’ van af komt. Het betekent zoiets als ‘een struikelblok in de weg leggen waarover iemand kan struikelen of vallen’, vandaar: ‘aanstoot geven’. In verband met je hand of oog gaat het dan over ‘verleiden tot zondigen’. Mijn ogen kunnen mij tot zonde verleiden, bijvoorbeeld door de computer waarop ik nu De Catechisant typ. Wat moet ik nu doen met die ergernis / aanstoot? De Heere Jezus zegt ons: ten koste van alles vermijden. Waarom? Heel simpel: omdat zondigen zo ontzettend, ontzettend, ONTZETTEND erg is. Hoe beleef ik dat? Hoe beleef jij dat? Sommige zonden vinden we wel erg, maar álle zonden? Ook zonden die via de ‘oogpoort’ binnen komen, zoals erotische plaatsjes / video’s? Hoeveel mag het jou kosten om niet te zondigen?
Niet alleen zonde kan zo’n ergernis / aanstoot zijn, maar ook het goede, het béste kan een ergernis zijn: de Heere Jezus Zelf. Lees maar mee in 1 Korinthiërs 1 vers 23:
Wij prediken Christus, de Gekruisigde, voor de Joden een ergernis en voor de Grieken een dwaasheid.
Is dat alles wat we over het evangelie van de Gekruisigde kunnen zeggen? Nee, de apostel vervolgt in vers 24:
Maar voor hen die geroepen zijn, zowel Joden als Grieken, prediken wij Christus, de kracht Gods, en de wijsheid Gods.
Wat is zo ergerniswekkend aan het kruisevangelie? Weet je dat nog niet? Wie zichzelf leert kennen, merkt dat hij niet een ter dood veroordeelde als zijn Plaatsvervanger wil erkennen. Waarom niet? Om de eenvoudige reden, dat ik het dan moet erkennen zelf aan dat vloekhout te moeten sterven onder de eeuwigdurende vervloekingen van God.
Verder: als je geweten het hier eerlijk hiermee eens is, dan ergert dit kruisevangelie je nóg een keer: nu, omdat zalig worden zó eenvoudig is: zie op Jezus, vertrouw je onvoorwaardelijk aan Hem toe en je bent gered – zonder iets zelf eraan te hoeven toevoegen! Kom, lezer, erger je niet aan het zó eenvoudige reddingsplan van God:
Zie op Mij, en word behouden!