Waar jij mee zit: Het Boek
Auteur: ds. W. Pieters
"Hoe moeten we denken over `Het Boek'? Is dat aanvaardbaar als een soort kinderbijbel?"
`Het Boek' is een moderne vertaling van de Bijbel. De Bijbel is geschreven in een taal die jullie niet kunnen lezen: Hebreeuws en Grieks. Daarom moet de Bijbel worden vertaald in al de talen van de wereld, meer dan tweeduizend talen. In het Nederlands is de Bijbel al vijfhonderd geleden vertaald. Die vertaling was niet zo heel goed en daarom heeft de Nationale Synode van Dordrecht in 1618-1619 besloten een nieuwe vertaling uit te geven. Wij noemen deze vertaling de statenvertaling, omdat de overheid de kosten droeg. Na die tijd zijn er ook wel anderen geweest die de Bijbel hebben vertaald, maar de statenvertaling is de beste vertaling van de Bijbel in onze taal.
Aan de statenvertaling - die in 1637 uitkwam - kleeft echter één groot nadeel: de taal is verouderd. Er zijn verouderde woorden. Denk aan het woord `verkloeken' dat versterken betekent, of `verwijzen' dat veroordelen betekent. Maar ook de zinsconstructie is verouderd. Daarom zou het heel fijn zijn als onze onovertroffen statenvertaling, op moderne leest geschoeid zou worden, wat betreft het taalkundige aspect. Nu zijn er moderne vertalingen die wat betreft het taalkundige aspect veel beter zijn dan de statenvertaling. Alleen aan die moderne vertalingen kleven tot nog toe altijd principiële bezwaren. De vertaalprincipes zijn niet goed en dus ook de vertaling niet. Daarom moeten we `Het Boek' afwijzen als vertaling. `Het Boek' geeft zich uit als Bijbel, maar er is zeer veel onzuiver, zeer veel van de mens, in. Daarom wijs ik deze vertaling af, net als de groot-nieuws vertaling en de nieuwe vertaling van 1951. Maar als iemand een moderne vertaling erbij wil gebruiken om meer in de Bijbel te studeren; en dus ook `Het Boek' leest, dan heb ik daar geen bezwaar tegen.
Een kinderbijbel raad ik ook wel eens erbij aan om beter thuis te raken in de Heilige Schrift. En zo kan `Het Boek' ook functioneren. Maar principieel verwerp ik het als Bijbelvertaling. Daarom pleit ik voor een betrouwbare herziening van onze goede statenvertaling! Heb jij de Bijbel ook lief?
In het vorige nummer van `De Catechisant' heb ik over bovenstaande vraag ook geschreven. Toen heb ik geprobeerd duidelijk te maken dat `Het Boek' geen goede vertaling is, en ook dat het toch niet verkeerd is om er gebruik van te maken om sommige dingen beter te begrijpen. Hiermee heb ik echter niet gezegd ─ en dat wil ik nu voor alle duidelijkheid graag onderstrepen ─ dat ik `Het Boek' als soort kinderbijbel aanbeveel. Zeker niet! Maar ik heb alleen gezegd dat je deze eigentijdse weergave van de Bijbel zo zou kunnen gebruiken.
Nu kwam er een moeder naar mij toe die mij een betere oplossing aan de hand deed voor het probleem van onbegrepen woorden en gedeelten van de Bijbel. En ik ben altijd erg blij wanneer mensen mij helpen. Ik wil graag door lezers van dit blad onderwezen worden. Wat zei die moeder? `Als een jongen of meisje iets van de Bijbel niet begrijpt dan is het toch veel beter dat hij of zij het eerst aan de ouders vraagt en dat die het dan proberen uit te leggen! Zo doen wij het ook: we pakken er de kanttekeningen bij of we pakken er een bijbelverklaring bij.' En ik moet zeggen: deze moeder heeft groot gelijk: als jullie bij het lezen in je Bijbel iets niet begrijpen, dan heb je een vader en een moeder (als je die nog mag hebben ...) en dan willen zij het jou wel uitleggen. Dan doen zij er graag alle mogelijke moeite voor om de moeilijke dingen op te zoeken, zodat je ze begrijpt.
Hiermee doe ik dan ook een beroep op de ouders:
1) om van jongsaf uw kinderen zo bij de Bijbel op te voeden dat ze die zo goed mogelijk verstaan!
2) om van jongsaf de ietwat moeilijke taal van de statenvertaling steeds zo goed uit te leggen dat uw kinderen deze taal begrijpen!
3) om steeds open te staan voor vragen, tijd en aandacht eraan te besteden, samen met uw kind moeite ervoor te doen om de betekenis van de Heilige Schrift te verstaan, door middel van onze hooggeachte kanttekeningen en door middel van een bijbelverklaring als van Matthew Henry!