Tips gezin, school, kerk voor zingen van Psalmen
Auteur: ds. C. Hogchem
Grondige aanpak is noodzakelijk
Suggesties voor school, gezin en kerk voor het bevorderen van de bekendheid van onbekende psalmen.
Mij is verzocht in te gaan op de vraag wat kerk, gezin en school kunnen doen om de onbekende psalmen te promoten.
Weerbarstig feit
Het feit dat een aantal psalmmelodieën onbekend is, is weerbarstig. Al eeuwen lang. Hoewel er hier en daar aan wordt gewerkt is er kerkelijk-breed nog lang geen sprake van een doorbraak. Aan de psalmen kan het natuurlijk niet liggen. Elke psalm is Gods Woord en waard om gezongen te worden, tijd en wijze wetend! Wat dan? Is het laksheid, onwil, onvermogen? Of zijn die onbekende melodieën moeilijker dan de andere, of ligt het aan één of andere kerktoonsoort? Vele gedachten al zijn geopperd, meer of minder relevant. Maar of ze doorslaggevend zijn? Eerlijk gezegd geloof ik dat niet. Laten we in elk geval hópen van niet en met z'n allen aan het werk gaan. Laten gezin, school en kerk het grondig aanpakken.
Daarom de volgende stelling:
Om de tot nu toe onbekende psalmen/psalmmelodieën goed te laten functioneren in de eredienst, is een grondige aanpak onmisbaar; een aanpak die
(1) breed gedragen wordt
(2) gedurende langere tijd de aandacht heeft
(3) duidelijk gestructureerd is.
Breedgedragen aanpak
1. Een grondige aanpak is een breedgedragen aanpak.
Niet maar af en toe of hier en daar. Ook niet dat men op de ene plaats met deze melodie bezig is en elders met een andere. Nee, versnippering dient te worden voorkomen. Laten we met z'n állen in dezelfde periode bezig zijn met dezelfde psalmmelodie. En als die melodie geleerd is, dan beginnen we met z'n allen aan de volgende. Gelijk en massaal optrekken, dat geeft helderheid en bruikbaarheid.
Langere tijd de aandacht
2. Een grondige aanpak betekent óók dat het zingen van onbekende psalmmelodieën gedurende langere tijd de aandacht moet hebben.
Laten we niet de illusie hebben dat een eeuwenlang bestaand feit kerkelijk-breed snel ongedaan gemaakt kan worden. Traagheid heeft daarom in deze zaak de voorkeur boven snelheid. Elke melodie moet bezinken en rijpen, zeker als het een hele geméénte betreft. Denk bovendien aan degenen die door ouderdom, ziekte, slechtziendheid enz. moeite zullen hebben met deze melodieën en psalmverzen.
Laten we er dus de tijd voor nemen om er vertrouwd mee te raken. Misschien moeten we dan denken in de richting van hoogguit 6 melodieën, Dv. Samen optrekkend, melodie na melodie, psalm na psalm.
Duidelijk gestructureerd
3. Een grondige aanpak is niet in het minst een duidelijk gestructureerde aanpak.
Daarmee bedoelen we heel concreet en ook heel eenvoudig dat telkens aangegeven wordt: Nu gaan we met z'n allen déze psalmmelodie leren. Natuurlijk rijst dan de vraag: wie gaat dat doet? Een overkoepelend orgaan ligt hier voor de hand. Mag ik voorstellen dit te vragen aan de heren van de muziekredactie van het RD?
- Zij weten van deze zaak de hoed en de rand
- Wordt via de krant aangeven wanneer en welke psalm aan de beurt is, dan bereikt dit signaal veel kerkelijke geledingen
- Gelet op het aantal aankondigingen van dit symposium mogen we denken dat ze van het RD ook híervoor de ruimte zullen krijgen
- En -ik loop wat vooruit- na verloop van tijd zou er een enquête kunnen worden gehouden en een evaluerend vervolgsymposium
Zodra het signaal is afgegeven, kan het leerproces beginnen; door allen, eenparig - gezin, school en kerk.
1. De gezinnen
Er zijn nog steeds heel wat gezinnen waar 's zondags gezongen wordt bij orgel of een ander instrument. De aan-de-beurt-zijnde melodie krijgt daar als vanzelf een plaats. Ook kan men de aan-de-beurt-zijnde melodie oefenen na het eten. Samen zingen - bijzonder aan te bevelen! Die het niet doen - begin er mee. Echt, u zult er geen spijt van krijgen.
2. De scholen
De basisscholen doen al heel veel. We stellen voor dat zij de aan-de-beurt-zijnde psalmmelodie aan alle groepen leren. Maar tegelijk doen de middelbare scholen en de hogeschool De Driestar natuurlijk ook volop mee.
3. De kerk.
Er zijn koren, verenigingen. Er is een kerkbode. De kerkenraden coördineren en stimuleren.
4. Verder valt er te denken aan een CD waarop onbekende psalmmelodieën gespeeld en/of gezongen worden. Daar is al aan gedacht. Ik zag bij de uitgang een stand van de OGO waar zo'n CD te koop is. 5. En dan komt het: de predikanten. Zij geven met verstandige regelmaat de geleerde psalmen op. Het zal hen niet moeilijk vallen van deze psalmen verzen te laten zingen die aansluiten bij de inhoud van de preken
U mag er natuurlijk zoveel aan toe en af doen als u wilt, als er maar een grondige aanpak komt. Onder Gods zegen zou er binnen een tijdsbestek van enkele jaren veel gewonnen kunnen worden. Stel u voor: geen onbekende melodieën meer. Stel u voor: u zingt de verzen van Psalm 12 net zo makkelijk als nu de verzen van Psalm 43.
Ongetwijfeld, alle psalmen zijn het waard gezongen te worden.
Boven alles: door de genade van Gods Geest zij het lied van Gods gemeente het lied van ons hart.
