Vrucht van de Heilige Geest: Zachtmoedigheid
Auteur: ds. W. Pieters
We hebben zeven keer nagedacht over de negenvoudige vrucht van de Heilige Geest, zoals Paulus die noemt in Galaten 5 vers 22. Daar lezen we:
“De vrucht van de Geest is liefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid, goedertierenheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, matigheid.”
Deze achtste keer gaat het over zachtmoedigheid. De kanttekening in onze Bijbel zegt over deze karaktertrek van een christen niets. Het Griekse woord in Galaten 5 vers 22 (praotes, praotes) en de eraan verwante woorden (praos, praos; praus, praus) komen dertien keer in het Nieuwe Testament voor. Elke keer vertaald met zachtmoedig(heid).
We kunnen de achterliggende gedachte als volgt omschrijven. Als je zachtmoedig bent, ben je zacht, liefelijk, vriendelijk. Zachtmoedigheid jegens God is die gesteldheid van geest waarin jij de manier waarop Hij met jou omgaat, aanvaardt en dus niet vatbaar acht voor tegenspraak of opstand.
In het Oude Testament zijn de zachtmoedigen zij die – om zich tegen onrecht te verdedigen – volledig op God vertrouwen, en niet op hun eigen kracht.
Dus betekent zachtmoedigheid jegens slechte mensen dat je beseft dat God het toestaat dat zij je onrecht aandoen, en dat Hij hen gebruikt om jou te zuiveren, en dat Hij je op Zijn tijd zal verlossen.
Zachtmoedigheid is dan ook het tegenovergestelde van zelfbevestiging en eigenbelang. Zachtmoedig zijn komt voort uit het vertrouwen in Gods goedheid en in Zijn beheersing van de toestand. Als zachtmoedige of vriendelijke mens ben je in het geheel niet met jezelf bezig…
Ga eens na in je omgeving, hoeveel zachtmoedige mensen jij kent.
Ga eens na bij jezelf: hoe zachtmoedig jij bent.
Hoe word je zachtmoedig? Paulus beweert dat het de vrucht is van Gods Geest. Dit veronderstelt dus weer dat we vanuit onszelf NIET zachtmoedig zijn, NIET vriendelijk. Mee eens? Herken jij bij jezelf hoe sterk de hang is om wél voor jezelf en je gelijk op te komen? Om wél continue met jezelf bezig te zijn? We zijn zo egocentrisch, op onszelf gericht. Kleine broertjes en zusjes al: ze petsen erop, nemen het recht in eigen hand.
We kijken eens in het Nieuwe Testament naar een paar teksten met dit woord.
In Mattheüs 5 vers 5 zegt Jezus:
Zalig zijn de zachtmoedigen
Hij haalt een woord aan uit het Oude Testament, Psalm 37 vers 11:
De zachtmoedigen zullen de aarde erfelijk bezitten, en zich verlustigen over grote vrede.
Het Hebreeuwse woord voor zachtmoedig is wne, anav. Het betekent arm, nederig, ellendig, hulpbehoevend, zwak. De statenvertalers omschrijven het met nederigen; die door Gods hand en door het middel van een kruis verootmoedigd zijn. Ze zeggen: dit is een opmerkelijke titel van Gods kinderen, die door Zijn Heilige Geest zijn wedergeboren en vernederd, en die zijn gebracht onder Zijn juk en onder de gehoorzaamheid aan Zijn geboden.
Zo maakt God Zijn kinderen. Zo alleen pas je bij de Koning Die God heeft gegeven. Welke Koning? Die van Mattheüs 21 vers 5:
Zegt de dochter van Sion: zie, uw Koning komt tot u, zachtmoedig en gezeten op een ezelin.
Hij is zachtmoedig en gaat vriendelijk met ons om. Hij wil dat wij zachtmoedigheid van Hem leren, zoals we lezen in Mattheüs 11 vers 29:
Leer van Mij, dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart; en gij zult rust vinden voor uw zielen.
Waar komt zachtmoedigheid in uit? Wanneer Jezus op een lam lijkt, dat zich zonder verzet naar de slachter laat brengen; op een schaap dat tegen zijn scheerders niet tekeergaat. Denk aan Zijn verhoor voor Annas en Kajafas, Pilatus en Herodes…
En bij jou en mij?
Dulden en verdragen. De ander voor laten gaan. Liefde en eenheid bewaren, ook al kost het veel moeite.
Een voorbeeld is Galaten 6 vers 1:
Als een mens vervallen was door enige misdaad, gij, die geestelijk zijt, breng de zodanige terecht met de geest van zachtmoedigheid; ziende op uzelf, opdat ook gij niet verzocht wordt.
Niet kritisch, maar vol mededogen, hulpvaardig, liefhebbend!